مطالب پزشکی

ناخنک چشم چیست؟ ۱خرداد

ناخنک چشم چیست؟

ناخنک چشم چیست؟
ناخنک ، رشد بافت همبند همراه با بافت عروقي است كه قرنيه  را مورد تهاجم قرار مي دهد. ناخنك در واقع فرايندي غيرطبيعي است كه طي آن ملتحمه (غشايي كه سفيدي چشم را مي پوشاند) به روي قرنيه رشد ميكند. ناخنك مي تواند كوچك باشد يا اين كه به اندازه اي رشد نمايد كه با بينايي تداخل پيدا كند. ناخنک، شایع‌ترین عارضه چشمی پس از کاتاراکت ( آب مروارید) است. بافت ارغوانی رنگ مثلثی شکلی است که در روی سطح چشم، در گوشه قرنیه رشد می کند. بعضی از انواع آن در طی زمان رشد تدریجی دارند، در صورتی که رشد بعضی از انواع آن پس از مدتی متوقف می شود. به ندرت ممکن است  به حدی رشد کند که جلوی مردمک چشم را بگیرد.

علت و علائم ایجاد ناخنک
ناخنک چشم خفیف‌ترین عارضه اشعه ماورای بنفش نور آفتاب است. علت دقيق آن به خوبي شناخته نشده است. اغلب در افرادي كه بسياري از وقت خود را خارج از منزل سپري مي كنند، به ويژه در آب و هواي آفتابي, روي مي دهد. به نظر مي رسد كه قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به ويژه پرتو فرابنفش به مدت طولاني، خشكي و غبار نقش مهمي در ايجاد اين بيماري داشته باشند.عینک آفتابی باید امواج مضر نور آفتاب (ماورای بنفش) را جذب کند. امواج ماورای بنفش با طول موج کمتر از ۳۴۰ برای چشم مضر است. در بعضی از مطالعات نیز شیوع ناخنک در مردان بیشتر از زنان گزارش شده که ممکن است به دلیل تماس بیشتر مردان با اشعه ماوارای بنفش نور خورشید باشد. ناخنک در کودکان نادر است. کشاورزان و کارگران ساختمانی، ماهیگیران، و افرادی که در نزدیک خط استوا زندگی می کنند نیز به علت حضور دائم و طولانی‌ مدت در فضاهای باز (در معرض نور آفتاب) مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

در مراحل اولیه که ضایعه کوچک است و روی قرنیه چشم را نگرفته است، علائم بیماری نیز خفیف می باشد، ولی به تدریج باعث خارش، سوزش و قرمزی چشم می شود. در موارد پیشرفته تر، بیماری ناخنک سبب تاری دید در بیمار می شود. ناخنک در افرادی که از لنز طبی و یا رنگی استفاده می کنند، باعث ثبات لنز بر روی چشم شده و سبب ناراحتی چشم در زمان استفاده از لنز می شود.این بیماری با نفوذ تدریجی بر سطح خارجی مردمک، کم‌بینایی را سبب می‌شود. آستیگماتیسم هم از عوارض دیگر آن است.

درمان ناخنك

ناخنک ، رشد بافت همبند همراه با بافت عروقي است كه قرنيه  را مورد تهاجم قرار مي دهد. ناخنك در واقع فرايندي غيرطبيعي است كه طي آن ملتحمه (غشايي كه سفيدي چشم را مي پوشاند) به روي قرنيه رشد ميكند. ناخنك مي تواند كوچك باشد يا اين كه به اندازه اي رشد نمايد كه با بينايي تداخل پيدا كند. ناخنک، شایع‌ترین عارضه چشمی پس از کاتاراکت ( آب مروارید) است. بافت ارغوانی رنگ مثلثی شکلی است که در روی سطح چشم، در گوشه قرنیه رشد می کند. بعضی از انواع آن در طی زمان رشد تدریجی دارند، در صورتی که رشد بعضی از انواع آن پس از مدتی متوقف می شود. به ندرت ممکن است  به حدی رشد کند که جلوی مردمک چشم را بگیرد.

علت و علائم ایجاد ناخنک
ناخنک چشم خفیف‌ترین عارضه اشعه ماورای بنفش نور آفتاب است. علت دقيق آن به خوبي شناخته نشده است. اغلب در افرادي كه بسياري از وقت خود را خارج از منزل سپري مي كنند، به ويژه در آب و هواي آفتابي, روي مي دهد. به نظر مي رسد كه قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به ويژه پرتو فرابنفش به مدت طولاني، خشكي و غبار نقش مهمي در ايجاد اين بيماري داشته باشند.عینک آفتابی باید امواج مضر نور آفتاب (ماورای بنفش) را جذب کند. امواج ماورای بنفش با طول موج کمتر از ۳۴۰ برای چشم مضر است. در بعضی از مطالعات نیز شیوع ناخنک در مردان بیشتر از زنان گزارش شده که ممکن است به دلیل تماس بیشتر مردان با اشعه ماوارای بنفش نور خورشید باشد. ناخنک در کودکان نادر است. کشاورزان و کارگران ساختمانی، ماهیگیران، و افرادی که در نزدیک خط استوا زندگی می کنند نیز به علت حضور دائم و طولانی‌ مدت در فضاهای باز (در معرض نور آفتاب) مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

در مراحل اولیه که ضایعه کوچک است و روی قرنیه چشم را نگرفته است، علائم بیماری نیز خفیف می باشد، ولی به تدریج باعث خارش، سوزش و قرمزی چشم می شود. در موارد پیشرفته تر، بیماری ناخنک سبب تاری دید در بیمار می شود. ناخنک در افرادی که از لنز طبی و یا رنگی استفاده می کنند، باعث ثبات لنز بر روی چشم شده و سبب ناراحتی چشم در زمان استفاده از لنز می شود.این بیماری با نفوذ تدریجی بر سطح خارجی مردمک، کم‌بینایی را سبب می‌شود. آستیگماتیسم هم از عوارض دیگر آن است.

درمان ناخنک چشم با معاینه چشم‌ها تشخیص داده می‌شود و معمولا آزمایش خاصی لازم نیست.اگر کوچک باشد و ظاهر ناخوشایندی نداشته باشد و باعث قرمزی چشم و سوزش چشم‌ها نشود نیاز به درمان خاصی ندارد اگر ناخنك قرمز و ملتهب شود مي توان از قطره و پماد چشمي ضدالتهاب استفاده نمود تا ميزان التهاب كاهش يابد. در مواردی که ناخنک التهاب شدیدی دارد می توان با نظر چشم پزشک یک دوره درمان با قطره‌های استروئیدی یا سایر قطره‌های ضد التهاب انجام داد.

در مواردی که ناخنك به اندازه اي بزرگ شده باشد كه باعث بسته شدن مسير بينايي گردد یا در اثر رشد روي قرنيه، ايجاد آستيگماتيسم با درجه بالا نمايد و یا نماي ظاهري ناخوشايندي داشته باشد مي توان ناخنك را به روش جراحي برداشت. به چشم زدن عینک‌های محافظتی و به سر گذاشتن کلاه لبه‌دار از عود ناخنک پس از جراحی جلوگیری می‌کند. اگر ناخنک، قرنیه را درگیر کند، معمولا پس از جراحی چشم مشکلی ایجاد نمی‌شود و بینایی به حالت عادی باز می‌گردد.

شایع ترین مشکل بعد از انجام این عمل بازگشت مجدد بافت ناخنک می باشد. در تکنیک های قدیمی این جراحی شانس بازگشت بافت ناخنک چیزی در حدود ۵۰% بوده است. اما در تکنیک های جدید امروزی که از بافت خود ملتحمه ی چشم بیمار برای پر کردن جای ناخنک برداشته شده استفاده می شود ، ریسک بازگشت ناخنک به چیزی در حدود ۵ تا ۱۰ درصد کاهش یافته است.

البته در برخی موارد نادر مشکلات دیگری مانند زخم شدن بافت قرنیه و یا ایجاد آستیگمات بعد از برداشتن ناخنک وجود دارد که اگر جراح و متخصص چشم خوبی را انتخاب کنید ریسک به وجود امدن این مشکلات بسیار اندک خواهد بود. همچنین بهتر است بیمار برای ۱ سال بعد از عمل به طور دوره ای تحت نظر پزشک باشد تا از بازگشت ناخنک جلوگیری شود. لازم به ذکر است اکثر موارد بازگشت در ۱۲ ماه اولیه ی بعد از عمل به وجود می آیند .